Changelabs in de aanpak van laaggeletterdheid is een interventie waarbij we − in samenwerking met de laaggeletterden, betrokken organisaties en afdelingen − via ‘social design thinking’ komen tot een toegankelijk en passend taalaanbod.

Voel je goed! is een interventie voor lager opgeleide volwassenen die laaggeletterd zijn en aan een gezonder gewicht willen werken.

Structureel screenen heeft als doel: laaggeletterden de kans geven hun basisvaardigheden te verbeteren. Deze interventie focust op het uitkeringsbestand van een gemeente. Om daar zo structureel (meer) NT1’ers te screenen op laaggeletterdheid. 

De interventie Voor jou en je kind! biedt ouders een steun in de rug bij het stimuleren van de taal- en schoolontwikkeling van hun kind en het onderhouden van contact met de school of opvang. Tijdens de cursus oefenen ouders bijvoorbeeld gesprekken met een leerkracht en leren ze interactief voorlezen. Hierdoor worden ouders zelf ook (taal)vaardiger.

De lokale samenwerking tussen partners is cruciaal in de aanpak van laaggeletterdheid, maar tegelijkertijd complex om te doorgronden en moeilijk om te verbeteren. Op verzoek van ons heeft de Universiteit Utrecht daarom een groeimodel lokale aanpak laaggeletterdheid ontwikkeld. Het groeimodel geeft lokale partners zicht op de sterke en minder sterke elementen van de eigen aanpak.

Veel gemeenten hebben de ambitie om laaggeletterdheid integraal aan te pakken vanuit het sociaal domein. Dat is een goede keuze. Het sociaal domein is een belangrijke vindplaats van laaggeletterden.  

Door in te zetten op een integrale aanpak van laaggeletterdheid vanuit het sociaal domein kun je meer laaggeletterden vinden en motiveren. Bovendien blijkt uit onderzoek dat werken aan basisvaardigheden de zelfredzaamheid van mensen vergroot.    

Het realiseren van een integrale aanpak van laaggeletterdheid blijkt in de praktijk vaak ingewikkeld. Wij kunnen gemeenten hierbij helpen door een beleidsanalyse te maken.  

Nederlands als eerste taal. We duiden met deze term volwassenen aan die het Nederlands als moedertaal hebben, maar ook laagopgeleide Nederlanders met een andere moedertaal, die een gesprek kunnen voeren en discussiëren in het Nederlands (minimaal niveau 2F van het Referentiekader Taal en Rekenen) en leerbehoeften hebben op het gebied van lezen en schrijven. 

We hebben de communicatiecampagne ‘Ik wil leren’ ontwikkeld naar aanleiding van een lokale campagne voor de NT1-doelgroep in Friesland in 2016. Deze campagne met de slogan ‘Wat wil jij leren?’ was lokaal zo succesvol dat we besloten om hiervan een bredere campagne te ontwikkelen die beschikbaar is voor lokale taalnetwerken. 

In Nederland hebben 2,5 miljoen mensen moeite met taal en/of rekenen. Vaak hebben zij ook moeite met digitale vaardigheden. Hierdoor kunnen zij niet goed meedoen in de samenleving. Vaak durven zij de stap niet te zetten om een cursus te gaan volgen. En vaak vinden wij het lastig om mensen hierop aan te spreken. Maar ook organisaties weten deze laaggeletterden vaak moeilijk te vinden, te bereiken of te motiveren. Daarom is de aanpak Taal voor het leven ontwikkeld. Deze aanpak kan gemeenten en organisaties helpen om te starten met de aanpak van laaggeletterdheid. 

Laaggeletterden hebben drie keer vaker een uitkering dan niet-laaggeletterden. Uit onderzoek blijkt dat voldoende kunnen lezen, schrijven en rekenen een randvoorwaarde is om een stabiele situatie te krijgen én te behouden.

Om mensen die moeite hebben met taal en/of rekenen te kunnen helpen, moeten alle partners van een lokaal of regionaal taalnetwerk samenwerken. Met het Groeimodel aanpak laaggeletterdheid bekijk je met elkaar hoe jullie dat nu doen. En wat jullie daarmee bereiken. Ook kijk je waar ruimte is voor verbetering.