Carla Dieteren werd twee jaar geleden wethouder sociaal domein in de gemeente Nederweert. Toen ze van onze adviseur Aleida Berghorst hoorde dat tien procent van de Nederweertenaren moeite heeft met lezen en schrijven, raakte dat haar. Carla: “Het betekent dat er in onze kleine gemeente bijna 1100 inwoners niet helemaal mee kunnen doen. Dan weet je: we hebben geen tijd te verliezen.” 

De eerste stap die wethouder Carla Dieteren samen met beleidsmedewerker Jeroen Wullems zette, was een afspraak maken met Aleida. Want om laaggeletterdheid te verminderen en te voorkomen, is het belangrijk dat je je op de juiste doelgroep richt. Carla: “Aleida vertelde ons dat er in Nederweert vooral 50-plussers minder digitaal vaardig zijn en moeite hebben met lezen, schrijven en rekenen. Mede op basis van die informatie vertaalden we het beleidskader van de arbeidsmarktregio naar een lokaal uitvoeringsplan.” 

Lokaal Taalakkoord 

Een belangrijk onderdeel van dat uitvoeringsplan was een lokaal Taalakkoord, ondertekend door lokale partners die begrijpen hoe belangrijk een aanpak laaggeletterdheid is. Onderdeel daarvan zijn al Bibliocenter, Centrum voor Jeugd en Gezin, Algemeen Maatschappelijk Werk, Werk.Kom, woningstichting Woonik, de gemeente en Stichting Lezen en Schrijven. “De medewerkers van de verschillende partners spreken elkaar elke zes weken. Ze delen geleerde lessen en waar ze tegenaan lopen. Wij als bestuurders komen elk kwartaal samen om te bespreken waar we staan, waar we naartoe willen en hoe we de medewerkers zo goed mogelijk kunnen ondersteunen,” vertelt Carla.  

Worsteling  

De afgelopen maanden werd in die bijeenkomsten duidelijk dat veel partners worstelen met de aanpak van laaggeletterdheid. Ondanks het mooie plan dat er ligt. Carla: “Het is ook echt een uitdaging. Mensen in Nederweert zijn van ‘de schouders eronder’ en ‘niet klagen maar dragen’ en vragen niet gemakkelijk om hulp. Ook schaamte speelt een grote rol. En medewerkers of vrijwilligers die in contact komen met mensen die moeite hebben met lezen en schrijven, durven er vaak niks over te zeggen. Daar komt nog bij dat laaggeletterdheid niet op zichzelf staat. Het is verbonden aan eenzaamheid, armoede, gezondheidsproblemen en ga zo maar door.” 

Concrete actiepunten

Om de partners hierbij te ondersteunen vroegen Carla en Jeroen Aleida om hulp. Jeroen: “Volgens mij kun je als gemeente niet zonder de ondersteuning van Stichting Lezen en Schrijven. Daar zit zoveel kennis en ervaring. Ik organiseer nu samen met Aleida een sessie waarin alle partners aan de slag gaan met de vraag: wat kan ik concreet bijdragen? De een bereikt bijvoorbeeld veel laaggeletterden. De ander ontwikkelt cursusaanbod. En de derde weet hoe we het onderwerp beter bespreekbaar kunnen maken. Daarnaast ontwikkelen Aleida en ik samen met de bibliotheek een camouflagecursus voor mantelzorgers. Via die weg hopen we laaggeletterden te bereiken en te enthousiasmeren voor taalscholing.”

Beeld laaggeletterdheid ontwikkeld door gemeente Nederweert

Denken in oplossingen

Dat de gemeente Nederweert deze stappen kan zetten, komt volgens Carla en Jeroen juist doordat ze een kleine gemeente zijn. Jeroen: “De lijnen zijn kort. Ik ken alle partners persoonlijk. Daardoor kunnen we snel schakelen. En omdat ik zelf ook verantwoordelijk ben voor bijvoorbeeld schuldhulpverlening, is de link tussen armoede en laaggeletterdheid zo gelegd.” Een nadeel is dat de gemeente minder financiële middelen heeft. Al ziet Carla dat niet als een probleem. “We hebben met onze partners nog nooit over geld gesproken. Iedereen voelt zich betrokken en neemt zijn eigen verantwoordelijkheid. En mochten we wel een keer tegen iets aanlopen waar we zelf niet uit komen, dan neem ik contact op met Stichting Lezen en Schrijven. Daar denken ze altijd in oplossingen.” 

Benieuwd wat wij voor jouw gemeente kunnen betekenen? Neem contact op met de adviseur in jouw regio.

Beeldplaat laaggeletterdheid ontwikkeld door de gemeente Nederweert