Steeds meer kinderen beginnen met een taalachterstand aan de basisschool. Dat signaleren we én pakken we aan. Maar zou het niet mooier zijn als we het voorkomen? Met het project Taalschatten gaan we die uitdaging aan. Onze adviseur Nina Spanjer: “Goede taalontwikkeling is de basis van een gezond en succesvol leven.”  

Een tekort aan taalvaardigheden heeft grote invloed op iemands leven. Als je moeite hebt met lezen en schrijven is het moeilijker om zelfstandig en succesvol mee te doen in onze complexe maatschappij. Online én offline. De gevolgen daarvan zijn groot. Bijvoorbeeld op het gebied van gezondheid, sociale relaties en financiële zelfredzaamheid. Dat heeft invloed op het individu, het gezin en de maatschappij. Nina: “Met het project Taalschatten willen we ervoor zorgen dat alle 170.000 kinderen die jaarlijks worden geboren, op het juiste taalniveau aan de basisschool beginnen. Zo pakken we het probleem bij de oorsprong aan.” 

Sterke fundering 

De eerste 1000 dagen van een kind zijn ontzettend belangrijk voor de taalontwikkeling. Nina: “Je kunt die periode vergelijken met het bouwen van de fundering van een huis. Als die goed is, is de taalbasis die kinderen nodig hebben gelegd. Veel ouders en verzorgers zijn zich er alleen nog niet of onvoldoende van bewust dat zij daar een belangrijke rol in spelen. En ze hebben niet altijd de juiste handvatten. Met Taalschatten brengen we daar verandering in. Dat is mogelijk, omdat alle jonge ouders en verzorgers met dezelfde professionals in aanraking komen. Zoals de verloskundige, consultatie-consulent, huisarts of toekomstige schooldirecteur. Via hen bereiken we alle (toekomstige) vaders en moeders.”  

Praktijk- en wetenschappelijk onderzoek 

Het project Taalschatten zit op dit moment in de pilotfase. Dat betekent dat er verschillende trajecten lopen. Nina: “Een daarvan is het wetenschappelijk onderzoek dat Tilburg University uitvoert. Ze onderzoeken wat in de interactie tussen ouder en kind bijdraagt aan een goede taalontwikkeling van het kind. Daarnaast halen we input op uit de praktijk. Waalwijk en Zaanstad zijn onze pilotgemeenten. Daar gaan we met professionals in gesprek. Een van de eerste vragen is: Herkennen jullie dat praten met kinderen vanzelfsprekend lijkt, maar dat nog niet is? Want om een verandering in gang te zetten is bewustwording de eerste stap. Het is mooi om te zien dat iedereen die we spreken het belang van taal inziet en gemotiveerd is om ouders daarover te vertellen. Vervolgens vragen we wat bijvoorbeeld een kinderdagopvang, GGD of welzijnsorganisatie nodig heeft om dat te kunnen doen.”  

Toolkit

Op basis van het praktijk- en wetenschappelijk onderzoek ontwikkelt Nina met haar collega’s een concepttoolkit. Nina: “De inhoud van de definitieve toolkit bepalen we samen met de mensen die het gaan gebruiken. De professionals en de ouders dus. En we ontwikkelen weinig nieuwe materialen, maar maken gebruik van al het moois dat er al is. Ik ben benieuwd naar de inzet van de toolkit. Want we weten allemaal dat slapen, voeding en beweging belangrijk zijn. Het wordt tijd dat we ‘taal’ aan dat rijtje toevoegen.”  

Taalschatten is een initiatief van Number 5 Foundation, Tilburg University en Stichting Lezen en Schrijven, en mede mogelijk gemaakt door het Actieprogramma Kansrijke Start van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en de Bernard van Leer Foundation.  

Ga voor meer informatie over het project Taalschatten naar www.taalschatten.nl. Of neem contact op met onze adviseur Nina Spanjer.