Morgen is het Wereldalfabetiseringsdag. Vanaf dan organiseren we tot en met zondag 15 september de jaarlijkse Week van lezen en schrijven. Dit jaar roepen we bedrijven, overheden en organisaties op om de samenleving toegankelijker te maken. In Nederland hebben 2,5 miljoen volwassenen moeite met lezen, schrijven en/of rekenen. Daardoor hebben ze ook vaak moeite om digitaal hun zaken te regelen. De samenleving wordt steeds ingewikkelder, vooral door de digitalisering. De gevolgen voor deze groep volwassenen zijn groot. Het heeft invloed op hun gezondheid, geldzaken en werk. Gebrek aan basisvaardigheden draagt bij aan ongelijke kansen en uitsluiting in onze samenleving. 

Top 6

We hebben mensen die moeite hebben met lezen, schrijven, rekenen en digitale vaardigheden gevraagd naar wat ze nodig hebben om communicatie beter te begrijpen. Zij gaven aan dat de volgende organisaties beter toegankelijk zouden moeten zijn: de Belastingdienst, woningcorporaties, ziekenhuizen, banken, verzekeraars en de overheid (gemeenten en ministeries). Wij herkennen ons in deze top 6, want dit zijn organisaties waar mensen vaak mee te maken hebben. Hoewel veel organisaties al stappen zetten om hun informatie begrijpelijker te maken, ervaren mensen met beperkte basisvaardigheden hun communicatie nog als niet toegankelijk. Dit komt vooral doordat ze niet goed weten waar ze deze informatie kunnen vinden. Daarnaast richten organisaties zich vaak op maar één onderdeel van toegankelijkheid, waardoor de hele toegankelijkheid onvoldoende is. 

Tips voor organisaties 

• Zorg voor aandacht voor beperkte basisvaardigheden en toegankelijke dienstverlening binnen én buiten de organisatie. En gebruik passende taal.
• Zorg dat medewerkers de kennis en vaardigheden hebben om te communiceren met mensen met beperkte basisvaardigheden.  
• Communiceer eenvoudig (onder B1-niveau) en investeer in begrijpelijke materialen. 
• Richt de dienstverlening zo in dat mensen met beperkte basisvaardigheden er hun weg in kunnen vinden. Help hen daar actief bij. 
• Sluit aan bij de leefwereld van mensen. 
• Werk samen met ervaringsdeskundigen. Zij kunnen advies geven en meedenken over eenvoudige communicatie.
• Zorg dat niet alles digitaal is, maar stel bijvoorbeeld ook een fysiek loket beschikbaar. 
• Kijk of mensen met beperkte basisvaardigheden interesse hebben om te leren. Verder leren kan op verschillende manieren.

Media

Ervaringsdeskundigen geven ook aan interesse te hebben in toegankelijk nieuws. Vanaf maandag 9 september zendt de NOS elke werkdag ‘Journaal in Makkelijke Taal’ uit. Om 17.00u op NPO 1. In deze journaals geeft één presentator meer uitleg. Er worden geen moeilijke woorden gebruikt. Ook het tempo en het gebruik van beeld is rustiger. We werkten al enkele jaren samen met de NOS voor deze speciale journaals. Op 9 september presenteren we samen met een landelijk tijdschrift ook een speciale editie in een lager taalniveau en met eenvoudigere vormgeving. De Nationale Postcode Loterij maakt dit tijdschrift mogelijk.

Hanneke Propitius, directeur-bestuurder Stichting Lezen en Schrijven:

“Na 20 jaar is een Week van lezen en schrijven nog steeds nodig. Er is onbegrip en onduidelijkheid in de samenleving over volwassenen die moeite hebben met lezen, schrijven, rekenen en digitale vaardigheden. De digitalisering bij bedrijven en overheden maakt het leven voor deze groep volwassenen moeilijker, niet makkelijker. Als we als samenleving zó doorgaan, vergroten we de ongelijkheid en krijgen mensen minder kansen. Zij voelen zich nu al vaak uitgesloten. Dat is onacceptabel. Bedrijfsleven en overheden kunnen zich meer inzetten om toegankelijker te worden. Zodat iedereen kan meedoen. Daar wordt de hele samenleving sterker van.”